විශේෂ දින

දිනය - අප්‍රේල් 23 ලෝක පොත් සහ ලෝක කර්තෘ හිමිකම් දිනය World Book and Copyright Day [🌐එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි.🌐] මුළු ලොව ම දැක බලා ගැනීමේ කවුළුවක් ලෙස සහ විශ්වීය දැනුම සපයන අපූරු තෝතැන්නක් ලෙස පොත් මිනිසාට මහඟු සේවයක් සලසයි. එම නිසා මෙම සුවිශේෂ දිනය වන ලෝක පොත් සහ ලෝක කර්තෘ හිමිකම් දිනය සැම වසරක ම සැමරීම ඉතා වැදගත් ය. අන්තර්ජාතික පොත් දිනය, ලෝක පොත් දිනය ලෙසත්, ලෝක පොත් ප්‍රකාශන හිමිකම් දිනය ලෙසත් හැඳින් වේ.  ලෝක පොත් සහ කර්තෘ හිමිකම් දිනය පළමුවරට සමරනු ලැබුවේ 1955 අප්‍රේල් 23 වැනි දිනයේදීය. යුනෙස්කෝ සංවිධානය එනම් එක්සත් ජාතීන්ගේ අධ්‍යාපනික, විද්‍යා සහ සංස්කෘතික සංවිධානය විසින් මෙම දිනය ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද්දේ පොත් කියවීම පිළිබඳ ජනතාව තුළ දැනුවත් භාවයක් ඇති කිරීමටත් ඒ සදහා ඔවුන්ව දිරිමත් කිරීම සඳහාය. පොතක ඉංග්‍රිසි සී. අකුර (C) මගින් සියලුම හිමිකම් ඇවිරිණි යනුවෙන් සඳහන් කර තිබේ. මෙම අයිතිය ඇතැම් විට ලේඛකයාට ලැබෙන අතර ඇතැම්විට පොත් ප්‍රකාශකයාට ලැබේ. ජන ප්‍රජාව තුළ පොත පිළිබඳ දැන...

අප්‍රේල් 22 ජගත් මිහිතල/මිහිකත දිනය World Earth Day [🌐එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි.🌐] ලෝක පරිසර ආරක්ෂණය වෙනුවෙන් ජගත් ප්‍රජාව එකතු වී ගොඩනගාත් ජගත් මිහිතල/මිහිකත දිනය සෑම  වසරකට අප්‍රේල් 22 දින සමරනු ලබන අතර ලෝකයේ දිනෙන් දින අභියෝගයට ලක් වන පරිසර ගැටළු කෙරේ ජගත් ප්‍රජාවගේ අවධානය යොමු කිරීම සිදු කරයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් ''ජගත් මිහිතල/මිහිකත දිනය'' නම් කර ඇත. ගස්වැල් ගෝලීය පැවැත්මට සෘජු ලෙසම දායක වෙයි. ගස්වැල් ජීවයේ පැවැත්මට,කාලගුණ විපර්යාසවලට,හුස්ම ගන්නා වායුව පිරිසිදු කිරීමට හා හොඳ ජීවන පරිසරයක් ඇති කිරීමට මහෝපකාරී වෙයි. මිනිසාගේ ක්‍රියාකාරීත්වය හේතුවෙන් ගෝලීය පරිසරයට එල්ලවන තර්ජන දිනෙන් දින වැඩි වන බව ලෝක පරිසර සංවිධාන මේ වනවිටත් අනතුරු අඟවා තිබේ. 1970 අප්‍රේල් මස 22 වැනි දින ආරම්භ වූ මිහිතල දිනයට 2020 වර්ෂයේ දී වසර 50 ක්‌ සම්පූර්ණ වේ. 1970 වන විට ඇමෙරිකාවේ පැවැති පාරිසරික විනාශය පිළිබඳව ජනතාව දැනුවත් කිරීම හා වගකිවයුත්තන් ගේ අවධානය යොමු කරවීම අරමුණු කරගනිම...

දිනය - අප්‍රේල් 21 ලෝක නිර්මාණශීලීත්වය සහ නවෝත්පාදනය පිළිබඳ දිනය World Creativity and Innovation Day [🌐එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි.🌐] මානව සංවර්ධනයේ සෑම අංශයකම නිර්මාණශීලිත්වය සහ නව්‍යකරණයේ කාර්යභාරය පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම සඳහා එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය අප්‍රේල් 21 ලෝක නිර්මාණශීලීත්වය සහ නවෝත්පාදනය පිළිබඳ දිනය ලෙස නම් කරන ලදී. නිර්මාණශීලිත්වය පිළිබඳ විශ්වීය අවබෝධයක් නොතිබිය හැකිය. ආර්ථික, සමාජීය හා තිරසාර සංවර්ධනයේ සන්දර්භය තුළ කලාත්මක ප්‍රකාශනයේ සිට ගැටළු විසඳීම දක්වා මෙම සංකල්පය විවෘතය. ස්කොට් ඇඩම්ස් විසින් මෙසේ පවසා ඇත. "නිර්මාණශීලිත්වය යනු ඔබ විසින්ම ඔබට වැරදි කිරීමට ඉඩ දීමයි. කලාව යනු කුමන ඒවා තබා ගත යුතු දැයි දැන ගැනීමයි." නිර්මාණශීලිත්වය, නව නිපැයුම් සහ නව්‍යකරණය අතර පැහැදිලි වෙනසක් ඇත. නිර්මාණශීලීත්වය - රසවත් දෙයක් නිර්මාණය කරයි. නව නිපැයුම් - ප්‍රයෝජනවත් දෙයක් නිර්මාණය කරයි. නව නිපැයුම් - පවත්නා විසඳුමක් ප්‍රතිස්ථාපනය කර වටිනා හා පුළුල් ලෙස පිළිගත් යමක් නිර්මාණය කරයි. ...

දිනය - අප්‍රේල්  18 ස්මාරක සහ පුරාවිද්‍ය  ස්ථාන සඳහා වූ  ජාත්‍යන්තර දිනය International Day For Monuments and Sites [ 🌐 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍ර කාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි. 🌐 ] සෑම වසරකම අප්‍රේල්  18 වන දිනය ස්මාරක සහ පුරාවිද්‍ය  ස්ථාන සඳහා වූ  ජාත්‍යන්තර දිනය (IDMS) ලෙස සමරනු ලැබේ. අපගේ සංස්කෘතික උරුමය ලෙස ස්මාරක සහ පුරාවිද් ‍ යා ස්ථාන සංරක්ෂණය කිරීමේ අවශ්‍ය තාවය සහ “මෙම උරුමයේ විවිධත්වය සැමරීම” පිළිබඳ ගෝලීය අවධානය යොමු කිරීම එහි අරමුණයි. ස්මාරක සහ පුරාවිද්‍ය ස්ථාන සංරක්ෂණය කිරීම සඳහා කැප වූ සංවිධාන සංරක්ෂණයේ වැදගත්කම ඉස්මතු කරමින් වැඩමුළු සහ සම්මන්ත්‍රණ පවත්වයි. මෙම වටිනා ස්මාරක සහ පුරාවිද්‍ය ස්ථාන සංරක්ෂණය කිරීම සදහා විවිධ සංවිධාන හා පෞද්ගලික ආයතන ද ඉහල දායකත්වයක් සපයයි. ස්මාරක සහ අඩවි පිළිබඳ  ජාත්‍යන්තර කවුන්සිලය (ICOMOS) යනු ලොව පුරා ඓතිහාසික හා පුරාවිද්‍ය ත්මක උරුමයන් සංරක්ෂණය හා ගවේෂණය කිරීම සඳහා ක්‍රි යා කරන රාජ්‍ය  නොවන සංවිධානයකි. IDMS නිරීක්ෂණය කිරීමේ අදහස 1...

දිනය - අප්‍රේල්  12 ජාත්‍යන්තර මානව අභ්‍යවකාශ පියාසර දිනය International Day of Human Space Flight  [ 🌐 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි. 🌐 ] සෝවියට් පුරවැසියෙකු වූ යූරි ගගාරින් විසින් 1961 අප්‍රේල්  12 වැනි දින පළමු මිනිස් අභ්‍ය වකාශ පියාසැරිය සිදුකරන ලදී. 1957 ඔක්තෝබර් 4 වැනි දින පළමුවරට මිනිසා විසින් නිර්මාණය කරන ලද පළමු පෘථිවි චන්ද්‍රි කාව වන ස්පුට්නික් I අභ්‍ය වකාශයට දියත් කරන ලදී. එමඟින් අභ්‍ය වකාශ ගවේෂණය සඳහා මාවත විවර වූ බව නොරහසකි. 1961 අප්‍රේල්  12 වන දින යූරි ගගාරින් පෘථිවිය වටා කක්ෂගත වූ පළමු මිනිසා බවට පත් වූ අතර අභ්‍ය වකාශයේ මානව ප්‍ර යත්නයේ නව පරිච්ඡේදයක් විවෘත විය. වැලන්ටිනා ටෙරෙෂ්කෝවා 1963 ජුනි 16 වැනි දින පෘථිවිය වටා කක්ෂගත වූ පළමු කාන්තාව බවට පත්වීමත් සමඟ නීල් ආම්ස්ට් ‍ රෝං සඳ මත පා තැබූ පළමු මිනිසා බවට පත් විය. 1969 ජුලි 20 වන දින සඳ මතුපිටින් සහ 1975 ජූලි 17 වැනි දින ඇපලෝ සහ සොයුස් අභ්‍යවකාශ යානා ගුවන් ගත කිරීම අභ්‍යවකාශයේ පළමු ජාත්‍යන්තර මානව මෙහෙයුමයි. 196...

දිනය - අප්‍රේල් 07 ලෝක සෞඛ් ‍ ය දිනය World Health Day [ 🌐 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි. 🌐 ] ~අරමුණ~ ලෝක සෞඛ් ‍ ය දිනයේ පරමාර්ථය වන්නේ සෞඛ් ‍ ය අංශයේ ප් ‍ රමුඛතාව ලබාදිය යුතු ක්ෂෙත්‍රයක් ඉස්මතු කිරීම සඳහා නිශ්චිත සෞඛ් ‍ ය තේමාවක් පිළිබඳ ගෝලීය දැනුවත්භාවය ඇති කිරීමයි. {Wikipedia} {ලෝක සෞඛ් ‍ ය සංවිධානයේ ලද නිර්වචනයට ‍  අනුව, සෞඛ් ‍ ය යනු සම්පුර්ණ ශාරීරික මානසික හා සමාජීය නිරෝගිතාවයක් වන අතර රෝගයක් හෝ යම්කිසි දුබලතාවයක් නොමැති වීම පමණක් නොවේ. 1986 දී ලෝක සෞඛ් ‍ ය සංවිධානය විසින් නවීකරණය කරන ලද අර්ථ දැක්වීමකට අනුව සෞඛ් ‍ ය යනු එදිනෙදා ජීවිතයට සම්පතක් වන අතර ජීවත් වීමේ පරමාර්ථයම පමණක් නොවේ. තවද සෞඛ් ‍ ය යනු ශාරීරික ධාරීතාවයන් සමාජීය සහ පුද්ගල සම්පත් පිළිබද විග්‍රහ කෙරෙන ධනාත්මක සංකල්පයකි.} ලෝක සෞඛ් ‍ ය දිනය, ලෝක සෞඛ් ‍ ය සංවිධානය විසින් 1948 වසරේ සිට සෑම වසරකම අප්‍රේල් මස 07 වන දින සමරනු ලබයි. 70 වන ලෝක සෞඛ් ‍ ය දිනය ශ්‍රී ලංකාවේ දී පවත්වන ලද අතර තේමාව වන්නේ "Universal Health Coverage: Everyon...

දිනය - අප්‍රේල් 06 සංවර්ධනය හා සාමය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා දිනය International Day of Sport for Development and Peace [ 🌐 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි. 🌐 ] ~අරමුණ~ සංවර්ධනය හා සාමය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා දිනය (IDSDP) යනු සමාජයේ කාලීන වෙනසවීම්, ප්‍රජා සංවර්ධනය සහ සාමය හා අවබෝධය වර්ධනය කිරීම සඳහා ක්‍රීඩාවේ ඇති වැදගත්කම අවධාරණය කිරීම පිළිබඳ වාර්ෂික සැමරුමකි. 2013 වසරේ අගෝස්තු 23 වන දින නිව්යෝර්ක් නුවර එක්සත් ජාතීන්ගේ මූලස්ථානයේදී සාමය හා සංවර්ධනය සඳහා වූ ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා දිනය ලෙස නම් කර තිබේ. සාමය හා සංවර්ධනය සඳහා මෙවලමක් ලෙස ක්‍රීඩාව හඳුනාගෙන ඇත. මේ වන විට ලෝකයේ සමහර රටවල් අප්‍රේල් 06 දින ජාත් ‍ යන්තර ක්‍රීඩා දිනය ලෙස නම් කිරීමට ද කටයුතු කර ඇත. මේ සම්බන්ධව මොනෝකා නුවර දෙවන ඇල්බට් කුමරුගේ මූලිකත්වයෙන් පිහිටුවා ඇති ක්‍රීඩාව හා සාමය නමැති සංවිධානය විසින් ජාත්‍යන්තර ක්‍රීඩා දිනය ලෙස අප්‍රේල් 06 වන දින ප්‍රකාශයට පත් කරන ලෙස ක්‍රීඩා අමාත්‍යංශය වෙත ඉල්ලීමක් කරනු ලැබ තිබේ. එම තීරණයට අනුව යමින් සම...

දිනය - අප්‍රේල්  04 ජාත්‍යන්තර හෘද සාක්ෂියේ දිනය International Day of Conscience [ 🌐 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍ර කාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි. 🌐 ] එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයේ 73 වන සැසිවාරයේදී බහරේන් රාජ් ‍ යයේ අග්‍ර මාත් ‍ ය අතිගරු ජනාධිපති කලීෆා බින් සල්මාන් අල් කලීෆා විසින් අප්‍රේල්  05 වන දින  ජාත්‍යන්තර හෘද සාක්ෂියේ දිනයක් ලෙස නම් කිරීමට මුල පිරීය. “ආදරය හා හෘදය සාක්ෂිය සමඟ සාමයේ සංස්කෘතිය ප්‍ර වර්ධනය කිරීම” යන මාතෘකාව යටතේ 2019 ජූලි 31 දින A/RES/73/329 යෝජනාව සභාව විසින් ඒකමතිකව සම්මත කර ගත් අතර අප්‍රේ ල් 5 ජාත් ‍ යන්තර හෘද සාක්ෂියේ දිනය ලෙස ප්‍ර කාශයට පත් කරන ලදී. ඔවුන්ගේ දේශීය, ජාතික සහ කලාපීය ප්‍ර ජාවන්ගේ සංස්කෘතිය හා වෙනත් සුදුසු තත්වයන් හෝ සිරිත් විරිත් වලට අනුකූලව ආදරය හා හෘදය සාක්ෂිය සමඟ සාම සංස්කෘතියක් ගොඩනැගීමට යෝජනාව සෑම කෙනෙකුටම ආරාධනා කරයි. [ ජාත්‍යන්තර හෘද සාක්ෂිය - IDC] IDC යෝජනාව සාදරයෙන් පිළිගනිමින් 73 වන මහා සභාවේ අතිගරු මරියා ෆර්නැන්ඩා එස්පිනෝසා ගාර්සස් මෙසේ පැවසීය. “ප්‍රකාශය පිළිග...

දිනය - අප්‍රේල් 04 අන්තර්ජාතික බිම්බෝම්බ දැනුවත් කිරීමේ දිනය International Day for Mine Awareness and Assistance in Mine Action [🌐එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි.🌐] ~අරමුණ~ බිම් බෝම්බ පිළිබඳ දැනුවත් කිරීම සහ ඒවා මුලිනුපුටා දැමීමේ ප්‍රගතිය මෙම දිනය අරමුණු කරයි. 2005 දෙසැම්බර් 8 වන දින පැවති මහා මණ්ඩලය ප්‍රකාශ කළේ සෑම වසරකම අප්‍රේල් 4 වන දින බිම්බෝම්බ දැනුවත් කිරීමේ සහ ආධාර කිරීමේ ජාත්‍යන්තර දිනය ලෙස නිල වශයෙන් ප්‍රකාශයට පත් කරන බවයි. එය ප්‍රථම වරට නිරීක්ෂණය කරන ලද්දේ 2006 අප්‍රේල් 04 වන දින ය. පුපුරණසුළු යුද අවශේෂ මිනිසුන්ගේ ආරක්ෂාවට, සෞඛ්‍යයට සහ ජීවිතවලට බරපතල තර්ජනයක් වන බව නොවනුමානයි. එසේම ජාතික හා ප්‍රාදේශීය මට්ටමින් සමාජ හා ආර්ථික සංවර්ධනයට බාධා කිරීමද සිදුවේ. මෙවැනි තත්ව සහිත රටවල පතල් ක්‍රියාකාරී හැකියාවන් ස්ථාපිත කිරීමට හා සංවර්ධනය කිරීමට එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය හා අදාළ සංවිධානවල සහාය ඇතිව රාජ්‍යයන් අඛණ්ඩව උත්සාහ කිරීමට මතයක් ගොඩ නැගුණි. දිනය සැමරීම සඳහා දැනුවත් කිරීමේ වැඩසටහන් සහ ක්‍රියා...

දිනය - අප්‍රේල් 02 ලෝක ඔටිසම් දැනුවත් කිරීමේ දිනය World Autism Awareness Day [🌐එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් නිරීක්ෂණය කරනු ලබන / ප්‍රකාශයට පත් කර ඇති නිල වාර්ෂික ජාත්‍යන්තර දිනයකි.🌐] ලෝක ඔටිසම් දැනුවත් කිරීමේ දිනය සෑම වසරකම අප්‍රේල් 02 දිනට යෙදී ඇත. ~ඔටිසම් යනු කුමක්ද?~ ඔටිසම් රෝගය යනු දරුවෙකුගේ මොළයේ අසාමාන්‍ය වර්ධන විලාශයකි. මෙය ලෝකයේ වැඩි වන ප්‍රවණතාවයක් සහිත වර්ධන තත්වයන්ගෙන් එකක් ලෙස හඳුනාගෙන තිබේ. එනම් දිනෙන් දින ලෝකය පුරා මෙම රෝගයට ගොදුරු වන දරුවන්ගේ සංඛ්‍යාව ඉහළ යමින් පවතී. ඇමෙරිකාවේ ඕට්සම් තත්වයෙන් පෙළෙන දරුවන් ප්‍රමාණය 1:68 ක් වන අතර ශ්‍රී ලංකාවේ එම ප්‍රමාණය 1:93 ක් ලෙස හඳුනාගෙන ඇත. ගෝලීය ජනගහනයෙන් 2% ක් පමණ ජනගහනයක් ඔටිසම් රෝගයෙන් පෙළෙනු ලැබේ. නිශ්චිතම සංඛ්‍යාවක් ගණනය කොට පෙන්විය නොහැකි වුවද ලොව පුර මිලියන ගණනක් ජනතාව ඔටිසම් රෝගය හේතුවෙන් පීඩා විදිනු ඇතැයි සැලකේ. ලංකාවේ ගත් කළ සිය දහස් ගණනක් හෝ දස දහස් ගණනක් වූ ජනතාව ඔටිසම් ආබාධ සහිතව ජීවත් වීමේ හැකියාවක් ඇත. ~රෝගයේ ඉතිහාසය~ ඔටිසම් රෝගී තත්ත්වය පිළිබඳ මුලින්ම හඳුනාගෙන ඇත්තේ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ  ...